گروه کولیها
موسس: منیرو روانی پور
گروه داستان نویسی منیرو روانی پور از سال ۱۳۷۳ شروع به کار کرد و درسال ۱۲۷۸ نام کولی ها را برای خود برگزید.
دراین گروه ادبیات خلاق -حاطرات نویسی و کوچینگ تدریس شده و می شود .زبان تدریس :فارسی
وضعیت کنونی : فعال
گروه کولیها یک گروه ادبی مستقل برای مطالعه، تحلیل و بررسی آثار ادبی نویسندگان بنام یا نوپای ایران و جهان است.
این گروه، با چندین زیرمجموعه در ایران، اروپا، استرالیا و امریکا، به سرپرستی منیرو روانیپور اداره میشود.
فعالیت گروه با نام کولیها با کارگاه یک آغاز شد و با تشکیل کارگاههای دو تا ده و زیرمجموعههای ادبی دیگر ادامه پیدا کرد. بیشتر نشستهای این گروه در فضای مجازی برگزار و در برخی از دورهها علاوه بر بررسی داستان، اصول داستاننویسی و انتشار کتاب آموزش داده میشود [یک].
تاریخچهی گروهها
اولین گروه ادبی کولیها -که بعدها کارگاه یک نام گرفت- در سال ۱۳۷۸ خورشیدی (۱۹۹۹ میلادی) در تهران و با فراخوان منیرو روانیپور در پرشین بلاگ تشکیل شد. به گفتهی منیرو روانیپور، هدف از تشکیل این گروه بر هم زدن فضای سوت و کور و خفقان حاکم بر جامعهی ادبی آن دوره بود. این گروه مکان ثابت و معینی نداشت و نشستهایش در مکانهای عمومی همچون کافهها یا پارکهای پایتخت برگزار میشد. وجه تسمیه نام گروه همین جابهجاییهای مدام و بیجا و مکان بودن اعضای آن بود [دو].
نشستهای این گروه به طور منظم و به مدت شش سال برگزار میشد و به داستاننویسی و داستانخوانی اعضا اختصاص داشت. اما در سال ۱۳۸۴ و با مهاجرت منیرو روانیپور به امریکا، فعالیت این گروه ادبی پایان یافت.
گروههای مجازی
دومین گروه داستانخوانی کولیها (کارگاه دو) در ۱۳۸۵ (۲۰۰۷ میلادی) و در آمریکا شکل گرفت. نشستهای این گروه در فضای بلاگفا برگزار میشد. اما چندین ماه پس از آغاز جنبش سبز در ۱۳۸۸ و در راستای فیلترینگ گستردهی حکومت ایران، وبلاگ بلاگفا از دسترس کاربران خارج شد و ناگزیر فعالیت این گروه پایان یافت.
به دلیل پراکندگی جغرافیایی فارسیزبانان علاقمند به داستاننویسی، ادامهی فعالیت ادبی گروه بدون کمک فضای مجازی امکانپذیر نبود. از این رو در مرداد ۱۳۹۲ (آگوست ۲۰۱۳) و پس از یک وقفهی چهار ساله، اولین گروه آنلاین کولیها (کارگاه سه) با بیش از شصت نفر عضو جدید تشکیل شد و این، آغاز شکلگیری کارگاههای بعدی بود.
بر خلاف کارگاههای یک و دو، طول دورهی کارگاههای مجازی سه تا چهار ماه بود و اعضای آن از طریق فراخوان فیسبوکی و آزمون ورودی انتخاب میشدند. آموزش مبانی داستاننویسی، نوشتن داستان کوتاه و مطالعه و بررسی آثار مهم ادبی ایران و جهان از برنامههای اصلی کارگاهها بود. نشستهای آنلاین اعضا به صورت زنده در صفحهی فیسبوک گروه و یا از طریق اسکایپ برگزار میشد. از جمله آثار بررسی شده در کارگاهها می توان به زندگی پیش رو (رومن گاری)، کهنترین داستان جهان (رومن گاری)، آدم خوب کم پیدا می شود (فلانری اوکانر)، یک گل سرخ برای امیلی (ویلیام فاکنر)، پیرمرد و دریا (ارنست همینگوی)، مرگ در جنگل (شروود اندرسن)، افسانهی تبای (سوفوکلس)، گیله مرد (بزرگ علوی)، تمام زن ها فریده اند (منیرو روانیپور)، کنیزو (منیرو روانیپور)، در میدان سرخ میرقصیم (منیرو روانیپور)، زن زیادی (جلال آل احمد)، نیمه تاریک ماه (هوشنگ گلشیری)، شاه سیاه پوشان (هوشنگ گلشیری)، عزادارن بیل (غلامحسین ساعدی)، داش آکل (صادق هدایت)، چرا دریا طوفانی شد (صادق چوبک) و عهد عتیق اشاره کرد. از دیگر فعالیتهای کارگاهها، تماشای فیلم و تحلیل آن از منظر ادبیات بود. علاوه بر این در هر کارگاه، داستانهای کوتاه نوشته شده توسط اعضا مورد نقد و بررسی قرار میگرفت و پس از بررسی نهایی توسط منیرو روانیپور، گلچینی از آثار برگزیده در قالب مجموعه داستان منتشر میشد.
مشخصهی بارز کارگاه کولیها ارائهی تجربهای منحصر به فرد از پیوند ادبیات، هنر و روانشناسی بود. پس از پایان کار هر کارگاه، گزارش نشستها، مقالهها و داستانهای نوشته شده توسط کولی ها گردآوری و در صفحهی مربوطه در فیسبوک آرشیو میشد. این آرشیو همچنان به روز رسانی میشود.
دورههای فشرده
بین سالهای ۲۰۱۲-۲۰۱۵ و در کنار کارگاههای مجازی، چندین دوره کارگاههای کوتاه مدت حضوری در شهرهای تورنتو، کلگری، آتلانتا، لوس آنجلس، سن دیهگو و سن خوزه برگزار شد.
در آذرماه ۱۳۹۵ (نوامبر ۲۰۱۶)، دورهی «ادبیات و زندگی» با هدف پیوند دادن هنر، ادبیات و روانشناسی در ذهن فعال داستاننویس تاسیس شد که در آن از طریق تحلیل فیلم و داستان کوتاه، به بررسی تاثیر ادبیات بر زندگی شخصی و اجتماعی انسان معاصر پرداخته میشد.
سایر گروههای ادبی
علاوه بر کارگاهها، گروههای کوچک و بزرگی از کولیها و علاقمندان به ادبیات، با اهداف گوناگون و در قالب زیرمجموعههای گروه داستانخوانی و داستاننویسی کولیها تشکیل شدند و نمایندگانی از میان کولیها کار حمایت و اداره امور را برعهده گرفتند.
گروه صفر
گروه صفر در زمستان ۱۳۹۲ ( نوامبر ۲۰۱۳) و با تعداد محدودی عضو برگزیده شروع به کار کرد. سرپرستی این گروه بر عهدهی منیرو و عباس معروفی بود و اعضای آن با انتخاب و به دعوت منیرو روانی پور برگزیده شدند. کار این کارگاه خوانش و بررسی داستانهای نوشته شده توسط اعضای آن بود. داستانها بدون ذکر نام نویسنده در کارگاه منتشر میشدند و سپس مورد نقد و بررسی قرار میگرفتند. از جمله نویسندگان عضو این گروه می توان به عباس معروفی، منیرو روانیپور، ، غنچه وزیری، هما جاسمی، ربابه سلیمانی، سمیرا نبیپور، مژگان فرشادفر، هاله قزوینی، سارا خستو، مرسده ایرانی، داوود علیزاده، آسیه نظامشهیدی، مریم رئیسدانا، نیما تقوی، پویه خوشخو، سمیه سمسار، مژگان قاضیراد، علی رضایی و گلریز عباسپور اشاره کرد.
جمع کولی ها
این گروه در مرداد ۱۳۹۲ (آگوست ۲۰۱۳) توسط اعضای کارگاه سوم کولیها و برای برگزاری نشستها و دعوت های ادبی با نویسندگانی چون عباس مخبر و عباس معروفی راهاندازی شد. مجموعهی پرسشها و گفتگوهای مطرح شده در این جلسات در صفحهی "جمع کولیها" در فیسبوک آرشیو شده است.
گروه رمان و داستان کوتاه
گروه رمان و داستان کوتاه به سرپرستی منیرو روانیپور و مستقل از کارگاههای داستان نویسی است. این گروه از زمستان ۱۳۹۴ تا کنون فعال است و اعضای آن را کولیهای کارگاههای دهگانه و سایر علاقمندان به بررسی ادبی و روانشناسانهی رمانها و داستانهای کوتاه برتر جهان تشکیل میدهند. نشستهای این گروه هر هفته و به صورت زنده و تصویری در فضای مجازی; برگزار و فایلهای تصویری این نشستها در صفحهی فیسبوک این گروه پست و نگهداری میشود. از جمله رمانهای بررسی شده میتوان به بلندی های بادگیر ‘امیلی برونته)، دلبند (تونی موریسون)، خاطرات ندیمه (مارگارت اتوود)، صد سال تنهایی (گابریل گارسیامارکز)، گزارش یک مرگ (گابریل گارسیامارکز) و همچنین تحلیل و تهیهی مقاله دربارهی آثاری چون یادداشتهای زیرزمینی (فئودور داستایفسکی)، سقوط (آلبرکامو)، ماجراهای هکلبری فین (مارک تواین) و خشم و هیاهو (ویلیام فاکنر) اشاره کرد.
گروه قرار عاشقی
این گروه در آذر ۱۳۹۲ (دسامبر ۲۰۱۳) و هدف بازخوانی آثار داستانی و زیر نظر منیرو روانی پور راه اندازی شد.
عضویت در این گروه آزاد بود و تعداد اعضای آن به بیش از صد نفر رسید. هرهفته حلقههای چهار تا شش نفره از اعضا، آثاری از نویسندگان ایرانی را تحلیل کرده و گزارش آن را به صورت مقالهای در صفحه فیسبوک قرار عاشقی منتشر می کردند. از جمله نویسندگانی که آثارشان در حلقههای قرار عاشقی بررسی شد میتوان به مهشید امیرشاهی، شهرنوش پارسی پور، احمد محمود، علی اشرف درویشیان، هوشنگ گلشیری، صادق چوبک، رسول پرویزی، ابراهیم گلستان، محمدعلی جمالزاده، جلال آل احمد و بزرگ علوی اشاره کرد.
کتابخانهی کولیها-مسول هما جاسپی
کتابخانهی کولیها یک صفحهی فیسبوکی است که از پاییز ۱۳۹۲ (۲۰۱۳) و زیر نظر منیرو روانی پور شروع به کار کرد و افزون بر سیصد عضو دارد. اطلاعرسانی، بررسی و تحلیل رویدادهای ادبی ایران و جهان، و همچنین خبررسانی دربارهی رویدادهای درونگروهی از جمله فعالیتهای کتابخانه است.
کتابخانهی کولیها دارای آرشیوی از فایلهای صوتی، تصویری و نوشتاری از داستان های ایرانی و خارجی، و نیز فایلهای نقد و بررسی این آثار توسط کولیها است. برای نمونه میتوان به در کوچه پس کوچههای خاطره(منیرو روانیپور، ۱۳۷۱) شاره کرد که مجموعهای است از مصاحبه با ساکنین بومی قشم دربارهی فرهنگ و رسوم این جزیره.
کافه کولی
این گروه با بیش از صد و پنجاه عضو از بهار ۱۳۹۴ (۲۰۱۵) آغاز به کار کرد. صفحهی این گروه در فیسبوک جایی است برای بازخوانی داستانهای نوشته شده توسط کولیها. در این صفحه فایلهای داستانی بدون ذکر نام نویسنده پست شده و توسط اعضاء مورد نقد و بررسی قرار می گیرند. کافه کولی بستر مناسبی برای خوانش و بازنویسی داستانهای کوتاه کولیها محسوب و تا کنون بالای شصت داستان کوتاه در آن منتشر و بررسی شده است.
گروه هزار و یک شب
هزار و یک شب هزارتویی است از قصههای اعجاب انگیز و منبعی غنی برای داستاننویسان نوپا. از این رو، گروه هزار و یک شب در تابستان ۱۳۹۴ (۲۰۱۵) و با هدف خوانش مستمر این کتاب تشکیل شد. هر هفته بخشی خوانده و ویدیوی این خوانش در صفحهی فیسبوک گروه نمایش داده میشد.
همکاریها
از زمان تاسیس تا به امروز، گروه داستاننویسی و داستانخوانی کولیها، به ویژه کارگاههای دهگانه،
در قالب نشستهای آنلاین، مهمانانی چون عباس معروفی، شهرنوش پارسی پور، فرشته مولوی، عباس مخبر، حسین آتشپرور، شهلا شفیق، محمدرضا قانونپرور، بهروز بوچانی، امیر احمدی آریان، امید فلاح آزاد، اکرم پدرام نیا و بهرام بیضایی از تجربیات و آثار خود سخن گفتند و به پرسشهای کولیها در زمینهی ادبیات و داستاننویسی پاسخ دادند.
واژهیابی
از دیگر فعالیت های ادبی گروه کولیها، یافتن واژه و جایگزین مناسب برای اصطلاحات ادبی غیرفارسی است. برای نمونه میتوان به مواردی چون قاصدک داستانی (foreshadowing) و چیدمان (settings) اشاره کرد.
منابع
یک. صفحهی راهنمای کولی ها (https://www.facebook.com/groups/899702463482220/)
دو. مصاحبهی بیبیسی فارسی با منیرو روانیپور،
پیوند به بیرون
یک. کتاب کولیها https://m.youtube.com/watch?feature=youtu.be&v=HxtTRC07EXE
Copies of this work/manuscript/image may not be reproduced without permission from the author. Contact her at moniravanipor@gmail.com for permission to reprint and/or distribute.
زنده باشی منیرو جان
زنده باد ❤️❤️